✎ править

по

предлог
1. ပေါ်မှာ
по воздуху လေပေါ်မှာ
по земле မြေပေါ်မှာ
по траве မြက်ခင်းပေါ်မှာ
книги разложены по всему столу စာအုပ်များ စားပွဲပေါ်မှာအနှံ့ဖြန့်ထားသည်
2. (в пределах чего-л.) ကို၊ အတိုင်း၊ တလျှောက်
идти по этой улице ဒီလမ်းအတိုင်းသွားပါ
бродить по всему город မြို့တမြို့လုံးလျှောက်လည်သည်
путешествовать по Волге ဗော်လဂါမြစ်ကြောင်းခရီးသွားသည်
все разошлись по домам အားလုံးသူတို့အိမ်အသီးသီးကိုပြန်ကြပြီ
весть разнеслась по городу တစ်မြို့လုံးသတင်းပျံ့သွားပြီ
3. (указывает направление действия) ကို
стрелять по врагу ရန်သူကိုပစ်သည်
4. (на основании, согласно) အရ၊ အတိုင်း၊ နှင့်၊ အမျှ
по приказу အမိန့်အတိုင်း
по закону ဥပဒေအရ
жить по средствам ဝင်ငွေနှင့်အမျှလောက်အောင်နေသည်
судить по внешности အပေါ်ယံလက္ခဏါအရဆုံးဖြတ်သည်
по весу အလေးချိန်ကိုလိုက်
5. (посредством) မှ၊ မှတဆင့်၊ နှင့်၊ ဖြင့်
по радио ရေဒီယိုမှ[တဆင့်]
передавать по телефону ဖုန်းနှင့်သတင်းပေးသည်
посылать по почте စာတိုက်မှပို့သည်
по железной дороге မီးရထားဖြင့်
6. (вследствие чего-л.) ကြောင့်
по какой-либо причине အကြောင်းတစ်ခုခုကြောင့်
по рассеянности သတိလစ်ဟင်းမှုကြောင့်
по ошибке မှား၍
по болезни နေမကောင်းလို့
7. (в области чего-л., в сфере чего-л.) နှင့်ပတ်သက်သော
специалист по нефти ရေနံနှင့်ပတ်သက်သောပါရဂူ
экзамен по математике သင်္ချာစာမေးပွဲ
8. (при обозначении времени) တိုင်း
по утрам နံနက်တိုင်း
по воскресеньям တနင်္ဂနွေနေ့တိုင်း
9.
входите по одному တယောက်ဆီပါဝင်
получать по пятьдесят рублей တစ်ယောက်ကိုရုဘယ်လ်ငါးဆယ်စီရတယ်
я занимаюсь по часу в день ကျွန်တော် တနေ့တနာရီ သင်ကြားလေ့လာတယ်
10. (вплоть до) အထိ
с мая по сентябрь မေလမှစက်တင်ဘာလအထိ
11. (после чего-л.) ပြီးနောက်၊ ပြီးသောအခါ၊ ပြီးလျှင်
по прибытии ရောက်ပြီးသောအခါ၊ ရောက်ပြီးနောက်
по окончании ပြီးဆုံးသောအခါ
предлог I ж. дат.
1. ထဲမှာ၊ အတိုင်း
идти по улице လမ်းလျှောက်တယ်၊ လမ်းအတိုင်းသွားတယ်
ходить по комнате အခန်းထဲမှာ ဥဒဟို သွားတယ်
плыть по реке မြစ်ထဲမှာ ရေမျောတယ်၊ မြစ်ထဲမှာ စီးသွားတယ်
плыть по морю ပင်လယ်ထဲမှာ သွားလာတယ်
гулять по лесу တောထဲမှာ လမ်းလျှောက်တယ်
гладить по голове ခေါင်း လက်နဲ့ သပ်တယ်
летать по воздуху လေထဲမှာ ပျံသန်းတယ်
деревья растут по краю дороги အပင်တွေဟာ လမ်းဘေးတစ်လျှောက် ပေါက်ကြတယ်
2. (употр. ж. сущ. во мн. числе)
сидеть по своим местам တစ်နေရာစီ ထိုင်ကြတယ်
ходить по магазинам ဆိုင်တွေ တစ်ဆိုင်ပြီး တစ်ဆိုင် သွားဝယ်တယ်
ездить по городам မြို့တွေ တစ်မြို့ပြီး တစ်မြို့ လျှောက်လည်တယ်
разойтись по домам သူတို့ အိမ်အသီးသီးကို ပြန်ကြတယ်
разместить книги по полкам စာအုပ်တွေကို စင်တွေပေါ်မှာ အစဉ်လိုက်ထားတယ်
3. ကို
идти по следу зверя တိရိစ္ဆာန်ခြေရာအတိုင်း လိုက်တယ်
ударить по плечу ပခုံးကို ရိုက်တယ်
плыть по течению ရေစုန်မျောတယ်
занятия по физике ရူပဗေဒသင်တန်း
специалист по математике သင်္ချာပါရဂူ
учебник по русскому языку ရုရှားဘာသာ စကားသင် စာအုပ်
работать по плану အစီအစဉ်အရ အလုပ်လုပ်တယ်
поступать по закону ဥပဒေအရ ပြုမူတယ်၊ ဥပဒေလိုက်တယ်
одеваться по моде ဖက်ရှင်လိုက်အောင် ဝတ်ဆင်ထားတယ်
приехать по приглашению ဖိတ်ကြားချက်အရ လာရောက်တယ်
6. လို့
отсутствовать по болезни နေမကောင်းလို့ ပျက်ကွက်တယ်
делать что-нибудь по необходимости လိုအပ်လို့ တစ်ခုခုကို ပြုလုပ်တယ်
7. မှတဆင့်
передавать по радио ရေဒီယိုကနေ အသံလွှင့်ပေးတယ်
показывать по телевидению ရုပ်မြင်သံကြားကနေ ပြတယ်
говорить по телефону တယ်လီဖုန်းနဲ့ စကားပြောတယ်
послать деньги по почте စာတိုက်ကနေ ငွေပို့တယ်
8.
врач по профессий အလုပ်အကိုင်အရ ဆရာဝန်
товарищ по школе ကျောင်းနေဖက် သူငယ်ချင်း
хороший по качеству အရည်အချင်းအရ ကောင်းတယ်
по фамилий Иванов မျိုးရိုးနာမည်က အီဗန်နော့ဗ်လို့ ခေါ်တယ်
9. (употр. ж. сущ. во мн. числе) တိုင်း၊ တစ်…လုံး
работать по целым дням တစ်နေ့လုံး အလုပ်လုပ်တယ်
отдыхать по воскресеньям တနင်္ဂနွေတိုင်း အနားယူတယ်
10. တစ်…စီ
дать детям по яблоку ကလေးတွေကို ပန်းသီးတစ်လုံးစီ ပေးတယ်
каждый ученик получил по книге ကျောင်းသားတိုင်းဟာ စာအုပ် တစ်အုပ်စီ ရရှိခဲ့တယ်
11. (употр. со словами скучать, тоска и т. п.) ကို
тоска по родине အမိနိုင်ငံကို လွမ်းခြင်း
скучать по детям ကလေးတွေကို လွမ်းတယ်
II употр. ж. числительными для указания количества чего-н., которое достаётся каждому, или цены отдельного предмета
а) ж. вин. [တစ်…] စီ
по два နှစ်ခုစီ
по три သုံးခုစီ
по четыре လေးခုစီ
по двести နှစ်ရာခုစီ
по триста သုံးရာခုစီ
по четыреста လေးရာခုစီ
б) ж. дат. [တစ်… ] စီ
по одному (одной) တစ်ခုစီ
по пятисот ငါးရာခုစီ
по шести ခြောက်ရာခုစီ
по двадцати နှစ်ဆယ်ခုစီ
в) ရာခုစီ
по пятисот ငါးရာခုစီ
по шести сот ခြောက်ရာခုစီ
по полтора (полторы) တစ်ခုခွဲစီ
III ж. вин.
косы по пояс ခါးရောက်တဲ့ ကျစ်ဆံမြီး၊ ခါးထိတဲ့ ကျစ်ဆံမြီး
стоять по колено в воде ဒူးအထိ ရေရှိတယ်
прочитать книгу с первой по пятую главу စာအုပ်ကို ပထမအခန်းကနေ ပဉ္စမအခန်းထိ ဖတ်တယ်
IV ж. предл.
уехать из города по окончаний института တက္ကသိုလ်ဘွဲ့ရပြီး မြို့က ထွက်ခွာသွားတယ်
начинающиеся ၎င်းနှင့်စသည့်အခြားစကားလုံး:
по-вашемупо-видимомупо-дружескипо-моемупо-нашемупо-новомупо-прежнемупо-русскипо-своемупо-старомупо-твоемупо-товарищескипобагроветьпобаиватьсяпобегпобегушкипобедапобедительпобедитьпобедныйпобедоносныйпобежатьпобеждатьпобеждённыйпобелетьпобелитьпобелкапобережьепобиратьсяпобитьпоблагодаритьпоблажкапобледнетьпоблёкнутьпоблёкшийпоблизостипобоипоборникпоборотьпобочныйпобудитьпобуждатьпобуждениепобыватьпобывкаповадитьсяповадкаповалитьповалитьсяповальныйповар