✎ править

က

/ka./
I сущ.
1) ка - 1-я буква бирманского алфавита
2) седло
3) вид рыбы
ကကတစ် окунь
II гл.
1) танцевать, плясать
မီးစင်ကြည့်က действовать по обстановке
ကချင်လျက်လက်နာ посл. и хотел бы плясать, да руки болят
2) запрягать, впрягать
3) седлать лошадь
4) быть равным с
စျေးထဲက အိတ်တွေ ဘယ်ကမလဲ ပိတ်စတွေပါ ဝယ်ခဲ့တယ် [она] купила на рынке не только сумки, но и ткани из хлопка
ဟာဗျာ ခင်ရုံတင် ဘယ် ကမလဲ။ အတူတူတောင် ‌လျှောက်သွား နေကြတာ၊ ရုပ်ရှင်အတူတူကြည့်တယ် они не просто были знакомы. Они гуляли вместе, ходили в кино
III грам. /ga./
1) показатель подлежащего
မောင်ဘကပြောသည် Маун Ба сказал
2) из, показатель дополнения исходности, =မှ
မန္တလေးက လာသည် [он] вернулся из Мандалая
သူအလုပ်က ထွက်သည် он ушёл с работы
3) показатель дополнения места и времени (прош.), =
သုံးနှစ်ကာလက သူမော်စကိုကို ရောက်ဖူးပါသည် Он был в Москве три года тому назад
စားပွဲပေါ်က စာအုပ် книга на столе
မနေ့က မိုးရွာသည် вчера шёл дождь
4) если, гл. показатель условия совершения действия, =လျှင်
အသင်လာက ကျွန်ုပ်ဝမ်းသာမည် я буду рад, если ты придёшь
သူလာက ငါ သွားမည် если он придёт, я пойду
5) /ka./ употр. с показателем отриц., см. မက
…ထက်မက более чем…
…သာမက не только…, но и…
ဆရာသာမကဘူး ကျောင်းသားတွေလဲ ပါသေးတယ် там были не только учителя, но и ученики
…မက …မကျ [уже] не…, но [ещё] не…
ရွာလည်းမက မြို့လည်းမကျသောနေရာ посёлок, населённый пункт городского типа
6) именная эмфатическая частица
သူ့ကို လူတွေက ပညာရှိကပဲ ထင်အောင် လူတွေစုစုရှိလာရင် စာအုပ်ကို ထုတ်ဖတ်လေ့ရှိပါတယ် чтобы все считали, что он учёный, он всякий раз когда собирались люди брал книгу и читал
7) дискур. =ကတော့ выделяет новую информацию, тему, может добавлять эмфатическую окраску или выражать противопоставление
အလုပ်က ဘာတွေ လုပ်ရတာလဲ что касается работы, какую работу ты выполняешь?
ကျန်တဲ့အချိန်က အလုပ်တွေ လုပ်နေရတယ် а в остальное время я вынужден был работать
ပိုက်ဆံက ခိုးပြီး ပို့ရတာ а деньги мне приходилось посылать скрытно
в других словах:
က-လည်း
ညီမက စာမေးပွဲက နီးပြီနော်ဆိုမှ မိမိလည်း သတိရသည် стоило сестре сказать «скоро экзамены», и я вспомнил
ဒီတစ်ဝိုက်က ဝန်ထမ်းသမားတွေလဲ နီးနီးနားနား ဝယ်လို့ရသွားတာပေါ့ ну и конечно, служащие со всей округи получили возможность закупаться поблизости (перечисляя последствия открытия нового рынка)
ကကြီး
название буквы က «ка»
ကချော်ကချွတ်
1) см. ကချော်ကချင်း
ကစဉ့်ကလျား
см. ကစဲကသီ
ကစည်းကရည်း
см. ကစဲကသီ
ကစားဖက်
см. ကစားဖော်
ကစိုး
см. ကစော့
ကစော့ခါး
см. ကစော့
ကစဲကရဲ
см. ကစဲကသီ
ကဆုံစိုင်း
см. ကစုံစီး
ကဆုံပြေး
1) см. ကဆုံပေါက်
ကညစ်စာ
см. ကညစ်ချေး
ကညဖ
(ကရင်အမျိုးသားများညီညွတ်ရေးအဖွဲ့) Блок национального единства каренов
ကတည်းက
မနက်ကတည်းက အလုပ်လုပ် работать с утра
ကတိ
မင်းမှာသစ္စာ လူမှာကတိ посл. у короля - присяга, у простого человека - обещание
ကတိကဝတ်
см. ကတိ
ကတိတည်
см. ကတိစောင့်
ကတိပေး
см. ကတိထား
ကတိပြု
см. ကတိထား
ကတိမ်းကယိမ်း
1) см. ကတိမ်းကပါး
ကတိသစ္စာပြု
см. ကတိသစ္စာထား
ကတိုက်ကရိုက်
см. ကတောကမျော
ကတုန်ကရင်
см. ကတုန်ကရီ
ကတုံး
бритая голова ကတုံးပေါ်ထိပ်ကွက်
ကတုံးကတိုက်
см. ကတိုက်ကတွန်း
ကတော့
အလေ့အကျင့် မရှိတဲ့လူတွေအတွက်ကတော့ တော်တော် ခက်ခဲတယ် ну а для тех-то, кто не имеет привычки – довольно сложно
အော် ဟုတ်တော့လည်း ဟုတ်တာပဲ သွဲ့ရဲ့။ တို့ကတော့ သွဲ့လောက်တော့ သွက်သွက်လက်လက် မပြောနိုင်တာ И то правда, Твэ! Мы-то не можем говорить так же быстро, как ты.
ကတ်တီးကတ်ဖဲ့
см. ကပျက်ယပျက်
ကတ်သီးကတ်သတ်
см. ကပျက်ယပျက်
а
отец пошёл на роботу, а дети - в школу အဖေသည် အလုပ်သွား၍ ကလေးများက ကျောင်းသို့ သွားကြသည်
азартный
азартная игра လောင်းကစား
азбука
1. ကကြီးခခွေး၊ အက္ခရာစဉ် (алфавит)
2. (книга) ကကြီးခခွေးစာအုပ်၊ သင်ပုန်းကြီး
азбучный
1. ကကြီးခခွေး [နှင့်ဆိုင်သော]
Аккра
г. အက်ကရာ
акр
က
алименты
ကလေးစရိတ်
аллюр
ကဆုံပေါက်ပြေးခြင်း၊ အမြန်ပြေးသွားခြင်း
американский
အမေရိက၊ အမေရိကန် ပြည်ဆိုင်ရာ
ансамбль
2. (театр.) (муз.) အကအဖွဲ့၊ တေးဂီတအဖွဲ့
ансамбль песни и пляски အဆိုအက အဖွဲ့
танцевальный ансамбль အကအဖွဲ့
антиобщественный
လောကဝတ်နှင့် မညီသော၊ စည်းကမ်းနှင့်မညီသော
арена
2. (перен.) ရေးရာ၊ နယ်ပယ်၊ လောက
политическая арена နိုင်ငံရေးလောက၊ နိုင်ငံရေးနယ်
артист
артист балета ဘဲလေးကချေသည်
атлет
အားကစားသမား၊ ပြေးခုန်ကစားသမား (спортсмен) ကိုယ်လုံးကိုယ်ထည်တောင့်သောသူ (человек крепкого телосложения)
атлетика
‌ပြေးခုန်အားကစား
лёгкая атлетика ပြေးခုန်ကစား၊ ပြေးခုန်ပစ်လွှား[အားကစား]
атлетический
1. ပြေးခုန်အားကစား [နှင့်ဆိုင်သော]
атомный
атомное ядро အဏုမြူ အမြူတေ့၊ အက်တမ်နျူကလိယက်
африканец
အာဖရိကတိုက်သား
африканский
အာဖရိက
афро-азиатский
အာရှ-အာဖရိက
аэроклуб
လေယာဉ်သင်ကလပ်၊ လေယာဉ်မောင်းသင်ကလပ်
бадминтон
(спорт.) ကြက်တောင်ရိုက်ကစား၊ ဘက်မင်တန်
байдарка
ကယပ်လှေ
бал
ကပွဲ၊ ကပွဲကြီး
новогодний бал နှစ်သစ်ကူးကပွဲ
балерина
ဘဲလေးကချေသည်၊ ဘဲလေးအကသမား
балет
1. ဘဲလေး၊ ဘဲလေးအက
2. (представление) ဘဲလေးကပွဲ
балетный
ဘဲလေးအက [နှင့်ဆိုင်သော]
балетная школа ဘဲလေးအကသင်ကျောင်း
баллада
(стихотворение) ဗဲလက်ကဗျာ
баловаться
(разг.) (шалить) ဆော့သည်၊ ကစားသည်
барашек
1. သိုးကလေး
а
он шутил, а я сердился သူက နောက်တာကို ကျွန်တော်က စိတ်ဆိုးမိတယ်
на улице было холодно, а дома тепло လမ်းပေါ်မှာ အေးတယ်၊ အိမ်မှာ ကတော့ နွေးတယ်
вечером он собрался, а утром уехал ညနေက သူ ပစ္စည်း သိမ်း ဆည်းပြီး မနက်ကျတော့ ထွက်သွားတယ်
вчера они ходили в кино, а сегодня пойдут в гости မနေ့က သူတို့ ရုပ်ရှင် သွားကြတယ်၊ ဒီနေ့ကျတော့ အိမ်သွားလည်မယ်
автобус
выйти из автобуса ဘတ်စ်ကားပေါ်က ဆင်းတယ်
автомат
у меня ещё нет телефона, вечером я позвоню тебе из автомата ငါ့ဆီမှာ တယ်လီဖုန်း မရှိသေးလို့ ညနေမှာ မင်းကို အများသုံး တယ်လီဖုန်းကနေ ငါ ဖုန်းဆက်မယ်
адрес
Москва, ул. Тверская, дом 4, кв. 30 ကျွန်တော်တို့ရဲ့ လိပ်စာက အိမ်အမှတ် ၄၊ အခန်းနံပါတ် ၃၀၊ တဗယ်ရ်စကာယားလမ်း၊ မော်စကိုမြို့ ဖြစ်တယ်
ансамбль
танцевально-музыкальный ансамбль အဆိုအကအဖွဲ့၊ ယဉ်ကျေးမှု ကဇာတ်အဖွဲ့
аплодировать
зрители долго аплодировали ပရိသတ်က လက်ခုပ် တဖြောင်းဖြောင်းနဲ့ ဩဘာပေးတယ်
аппетит
у ребёнка нет аппетита ကလေးခံတွင်း ပျက်နေတယ်
апрель
он отсутствовал с начала апреля по июнь ဧပြီလဆန်းက ဇွန်လအထိ သူ မရှိခဲ့ဘူး၊ ဧပြီလဆန်းက ဇွန်လအထိ သူ ပျက်ကွက်ခဲ့တယ်
база
привезти продукты с базы ပင်ရင်း စခန်းကနေ ပစ္စည်းတွေ သယ်ဆောင်လာကြတယ်
балет
ဘဲလေး၊ ဘဲလေးအက
ставить балеты современных композиторов ခေတ်ပေါ်တေးပြုဆရာတိုရဲ့ တေးသွားအပေါ်အခြေပြုထားတဲ့ ဘဲလေးအက က ပြတယ်
балкон
купить билеты на балкон အပေါ်ထပ်တန်းကလက်မှတ်ဝယ်တယ်
баскетбол
играть в баскетбол ဘတ်စကက်ဘော ကစားတယ်
башня
башни Кремля ကရင်မလင် ခံတပ်
бегать
дети бегают во дворе ဝင်းခြံထဲမှာ ကလေးတွေ ပြေးလွှားနေကြတယ်
бежать
собака бежит за хозяином သခင့်နောက်က ခွေး ပြေးလိုက်သွားတယ်
бежать из родных мест သူတို့ နေရင်းစွဲရွာတွေက ထွက်ခွာပြီးခိုလှုံတယ်
без
выйти из дома без зонтика ထီးမပါဘဲ အိမ်က ထွက်သွားတယ်
берег
ветер [дует] с берега ကမ်းခြေကနေ လေတိုက်တယ်
беречь
беречь здоровье ребёнка ကလေးရဲ့ကျန်းမာရေးကို ဂရုစိုက်တယ်
беспокоить
меня беспокоит ваше молчание ခင်ဗျားရဲ့တိတ်ဆိတ်နေမှုက ကျွန်တော့်ကို စိတ်မအေး ဖြစ်စေတယ်
больного беспокоил шум ဆူညံသံက လူမမာကို ချောက်ချားစေတယ်
беспокоиться
беспокоиться о детях ကလေးတွေအတွက် စိတ်ပူမိတယ်
беспорядок
ဖရိုဖရဲ ဖြစ်မှု၊ ကမောက်ကမ ဖြစ်မှု၊ မငြိမ်မသက် ဆူပူမှု၊ စည်းမဲ့ကမ်းမဲ့ ဖြစ်မှု
библиотека
детская библиотека ကလေးစာကြည့်တိုက်၊ ကလေးတွေအတွက် စာကြည့်တိုက်
билет
билеты на концерт ပဒေသာကပွဲလက်မှတ်တွေ
биография
биография писателя (поэта, художника) စာရေးဆရာ (ကဗျာဆရာ၊ ပန်းချီဆရာ)ရဲ့ အတ္ထုပတ္တိ
бледный
бледный ребёнок မျက်နှာဖြူရော်ရော်လိုက်နေတဲ့ ကလေး
боковой
ဘေးက
болезнь
детская болезнь ကလေးဖြစ်တတ်တဲ့ ရောဂါ
болеть
болит рука လက်နာတယ်၊ လက်ကနာတယ်
боль
чувствовать боль в руке လက်က နာတယ်၊ လက်က နာတာတာရှိတယ်
больница
детская больница ကလေး ဆေးရုံ
положить ребёнка в больницу ကလေးကို ဆေးရုံပို့တယ်၊ ကလေးကို ဆေးရုံတင်တယ်
начинающиеся:
က-လည်းကကတစ်ကကလောင်ကကူရံကက္ကုကမျဉ်းကက်ကက်စပီယန်ပင်လယ်ကက်ဆွဲကက်တလောက်ကက်ပတိန်ကက်ပရွန်းကက်ပရွှန်းအထည်ကက်သလစ်ကကျင်းကကြိုးကကြိုးကကက်ကကြိုးတန်ဆာကကြီးကချင်ကချင်ပြည်နယ်ကချင်အမျိုးသားကွန်ဂရက်ကချလာကချော်ကချင်းကချော်ကချွတ်ကခြေသည်ကင်ကင်ဂါရူးကင်ဆာကင်ညာကင်ပွန်းတပ်ကင်ပွန်းတပ်မင်္ဂလာကင်ဘာရာမြို့ကင်မရာကင်ရှားစားမြို့ကင်းကင်းကျကင်းကွာကင်းခြေများကင်းခွန်ကင်းဂရူးကင်းစကားဝှက်ကင်းစခန်းကင်းစစ်သင်္ဘောကင်းစောင့်ကင်းတပ်ကင်းတဲကင်းထောက်ကင်းထောက်လေယာဉ်ပျံကင်းနားသန်ကင်းနုကင်းပုဇွန်