✎ править

/jwei./
1. письм. показатель гл. формы — абсолютива; обычн. выступает в функции второстепенного сказ., = ရွေ့ III; разг. ပြီးလို့; письм. ကာပြီးရာလျက်; выражает действие одновременное с действием основного сказуемого или предшествующее ему либо причину, условие, временную зависимость («когда..., тогда...»)
1) = разг. Гပြီး၊ Гပြီးတော့; письм. Гပြီး၊ Гကာ၊ Гလျက်
သွေးများကိုမြင်၍ သူတုန်လှုပ်သွား увидя кровь, он задрожал
သူကဆေးပေါ့လိပ်ကိုင်၍ စကားစမြည်ပြောနေ он болтал, держа в руке сигару
2) между глаголами, где ၍ (разг. ပြီး) опускается, если оба глагола стоят рядом
စတင်(၍) ပြောသည် начал говорить
အသံများသည် ဟိုထောင့်က ထွက်လာ၊ သည်ထောင့်က ထွက်လာနှင့် ဓာတ်မီး ဖွင့်ပေးရန် အော်သံများ ပေါ်လာပြီး နောက် တစ်ကျောင်းလုံး လင်း(၍) သွား၏ голоса доносились то из одного угла, то из другого, и, наконец, когда послышались крики [с требованием] зажечь свет, всё здание осветилось
ထိုသို့တပြုံးတရွှင်ရွှင်နှင့် ပြောင်လှောင်ရှုပ်နောက်ကြရာ အချိန် ကုန်(၍)သွား၏ так [они] и провели время весело (букв. весело и улыбчиво), подшучивая [друг над другом]
၍ не опускается если глаголы отделены друг от друга
အမယ်ကြီးက ပြန်၍ ဘာမျှ မပြောဘူး пожилая женщина ничего не ответила
3) перед конкретным глагольным модификатором (обычн. факультативно); = разг. လို့
ဝင်(၍) ရသည် можно войти
ဆရာကြီး ထွက်(၍) သွားလေသည် учитель вышел [из комнаты]
4) в сочет. ဟူ၍ (= разг. လို့); дополнение цитатности
လူများသည် မြေကြီး ပေါ်မှာ နှစ်ပေါင်းများစွာ နေကြရသော်လည်း မြေကြီး အောက်၌ ဘာ ရှိသည်ဟူ၍ ကောင်းစွာ မသိကြချေ хотя люди давно живут на Земле, они ещё плохо знают, что находится в её недрах
5) между некоторыми парами глаголов (обычн. факультативно); = разг. လို့
ရှာ၍ တွေ့သည် искать и найти
အိပ်၍ ပျော်သည် хорошо спать
6) Г и поэтому, т.к. Г; = разг. Гလို့၊ တာနဲ့ သောကြောင့်၊ သဖြင့်
အစည်းအဝေးတရပ်ကျင်းပမည်ဖြစ်၍ကျွန်ုပ်တို့သည်လည်းတက်ရောက်ပါဝင်ကြရ так как состоится собрание, мы тоже должны будем участвовать
ပါရဂူ အဖွဲ့သည် ဆိုဗီယက် ယူနီယံသို့ ပြန်တော့မည် ဖြစ်၍ ဧည့်ခံပွဲတစ်ရပ် ကျင်းပမည် ဖြစ်ပါသောကြောင့် ဦးကျော် သောင်းနှင့် ဇနီးတို့အား ကြွရောက်ပါရန် ဘိတ်ကြားအပ်ပါသည် так как группа специалистов, уезжая в Советский Союз, устраивает приём, приглашаются У Чо Таун с супругой
7) в сочет. အကယ်၍ (= разг. တကယ်လို့); если (единственный случай, где ၍ присоед. к имени)
အကယ်၍ သူ လာခဲ့လျှင် если он действительно придёт
2.
см. ရွေ့ II
အချိန်သည် ကုန်မှန်း မသိကုန်၍ လာကာ когда время незаметно кончилось... (букв. кончилось, хотя [мы] не знали о его действительном конце)
в других словах:
ကင်း
သူသည် အမိနိုင်ငံနှင့် ကင်းနေသည် он лишён родины
ကျွတ်
အကျွတ်တရားရ ကျွတ်တမ်းဝင် освобождаться от дурных привычек
ကြက်
ကြက်မတွန် မိုးမလင်း ကြက်ဖတွန်မှ မိုးလင်း (посл.) ≈ курица - не птица, баба - не человек (букв. курица кудахчет, но рассвет не наступает, только когда петух прокукарекает, наступает рассвет)
ခြေစုံ
ခြေစုံပစ်လုပ် работать изо всех сил
ငါးကြင်း
ကွန်လေးသစ်ကွင်းနဲ့ငါးကြင်းကိုအုပ်မမိနိုင် ≈ стрелять из пушки по воробьям (букв. пунтиуса крупной сетью не поймаешь)
ငဲ့စောင်း
ငဲ့စောင်းဆောင်း носить набекрень
ငွေ
မြေကြီးကရွှေသီး ငွေမိုးရွာနေ быть богатым (о стране и т.п.)
ငွေလက်ငင်း
ငွေလက်ငင်းပေး ဝယ် покупать за наличный расчёт
နှစ်ဆပို в два раза больше
ဆင်
ဆင်ဖြူတော်မှီကြံစုတ် посл. за спиной белого слона воровать его сахарный тростник
ဆူး
ကံယုံဆူးပုံမနင်းရာ посл. надеясь на судьбу, не наступай на шипы
တိုက်တွန်း
တိုက်တွန်း မရသော несговорчивый
တိုး
တိုး ещё более
တွဲ
သုံးခုတွဲဆက် ထား соединять по трое
ထောက်မ
ကံကောင်းထောက်မ по счастливой случайности
ထွီ
ထွီဟု တံတွေးထွေး сплёвывать со свистом
နေရာယူ
နေရာယူထိုင် садиться
နောက်ကြောင်း
ဥပဒေသည် နောက်ကြောင်းပြန် အားကိုးသက်ရောက်မှုမရှိပေ закон не имеет обратной силы
ပင်ရင်း
ပင်ရင်းကစ радикально, в корне
ပတ်သက်
ပတ်သက်၊ ပတ်သက်ပြီး в связи с (чем-л.), по поводу (чего-л.)
ပို
ပိုမြင့် выше
ပိုများ больше
ပိုပို всё больше и больше
ပိုနှစ်သက်၊ ပိုသဘောကျ предпочитать, отдавать предпочтение
ပေ
ထိုစွပ်စွဲချက်နှင့် ပတ်သက်ပြီး စစ်ကောင်စီကို မေးမြန်းရန် ကြိုးစားသော်လည်း ဆက်သွယ် မရသေးပေ хотя мы и пытаемся расспросить об этом обвинении военный совет, связаться пока не получается
ဘယ်သောင်.ဘယ်ကမ်း
ဘယ်သောင်တင် ဘယ်ကမ်းဆိုက်မည်ကိုမသိ ≈ не знать, что делать (букв. не знать, к какому берегу пристать)
မာန်
ခါချဉ်ကောင်မာန်ကြီးတောင်ကြီးကိုဖြိုမည့်ကြံခါးကမသန် кишка тонка, не хватает сил
မူတည်
…ကိုမူတည် на основе…, исходя из…, опираясь на…
မူး
မူးပင်ရှုစရာမရှိ хоть шаром покати, ничего нет
မျက်စိ
မျက်စိနှစ်လုံးဖွင့်သည့်အချိန်ကစ с самого утра, как только открыл глаза
မျောက်
မျောက်ပြဆန်တောင်း использовать в корыстных целях
မှ
မှတပါး၊ မှလွဲ၊ မှအပ за исключением, кроме, помимо
ယုံ
ကံယုံဆူးပုံမနင်းသာ посл. ≈ на бога надейся, а сам не плошай
а
отец пошёл на роботу, а дети - в школу အဖေသည် အလုပ်သွား ကလေးများက ကျောင်းသို့ သွားကြသည်
адрес
в адрес кого -л. လိပ်စာတပ်၊ …ထံသို့
аккомпанемент
လိုက် တီးခြင်း၊ တီးပေးခြင်း၊ စန္တရားနှင့် သီဆိုသည်
аккомпанировать
တီးပေးသည်၊ တူရိယာနှင့် လိုက် တီးမှုတ်သည်
аккомпанировать на рояле စန္တရားနှင့် လိုက် တီးပေးသည်
аллегорический
စောင်းချိတ်သော၊ ပုံဆောင် ပြသော
анализ
1. (разбор, рассмотрение) သရုပ်ခွဲ လေ့လာခြင်း၊ သုံးသပ်ကြည့်ရှုခြင်း၊ သရုပ်ခွဲကြည့်ရှုခြင်း
аналогичный
အလားတူ၊ တူသော၊ အတူတူဘဲဖြစ်သော၊ တူညီသော၊ ယှဉ်ပြိုင်နိုင်းချိန် ရသော (сопоставимый)
анфас
မျက်နှာမူ
аплодировать
ဩဘာပေးသည်၊ လက်ခုပ်တီး ဩဘာပေးသည်
арбитраж
ခုံဖွဲ့ စီရင်ဆုံးဖြတ်ခြင်း၊ ခုံသမာဓိအဖွဲ့ (третейский суд)
аргументировать
အကြောင်းပြသည်၊ ဆင်ခြေဆင်လက်ပြ ပြောဆိုသည်
банка
ставить банки ‌လေလုံခွက်ဖြင့် ငုံ စုတ်သည်
барельеф
ဖေါင်းကြွ နေသောရုပ်တု၊ ရုပ်တပိုင်းဖေါင်း
барьер
брать барьер အတားအဆီးများကျော် ခုံသည်
бегом
ပြေး၊ အပြေးသွား
беда
не беда (что он не пришёл) (သူမလာ) အရေးမကြီးပါဘူး
бежать
молоко бежит နို့ဝေသည်၊ ဆူပွက် လာစေသည်
безвозвратный
ပြန် ပေးကမ်းရန် မလိုသော၊ ပြန် ပေးဆပ်ရန်မလိုသော
бездействовать
မလှုပ်မရှားဖြစ်နေသည်၊ လှုပ်ရှား ထကြွမှုမရှိဘဲနေသည် (не проявлять деятельности); အရေးမယူဘဲနေသည်၊ ဆောင်ရွက်မပေး နေသည် (не принимать мер); လက်ပိုက် ကြည့်နေသည် (оставаться равнодушным); ပျက်နေသည်၊ ပျက်စီးနေသည် (о механизмах)
безотлагательный
ရွှေ့ဆိုင်း မရသော၊ ရုတ်ချင်းလုပ်ရသော (немедленный)
безотчётный
1. (неосознанный) အကြောင်းမရှိသော၊ သဘောပေါက် မရသော၊ ရှင်းပြ မရသော
бесплодный
2. (неплодородный) စိုက်ပျိုး မရသော
бесповоротный
ပြန်ပြောင်း မရသော၊ ပြန်မလာတမ်း; အပြီးအပြတ်ဖြစ်သော (окончательный)
бессвязный
(лишённый связности) ကမောက်ကမပြောသော၊ ရှေ့နောက် မညီညွတ်သော၊ စပ်ဟပ် မရနိုင်သော
битком
ပြွတ်သိပ် ထည့်သော (ဖြည့်ထားသော)
благодаря
предлог အကြောင်းကြောင့်၊ အကြောင်းပြု၊ ကျေးဇူးကြောင့်၊ ကြောင့်
более
ပို၊ သာ
более всего အားလုံးထက် ပို
всё более и более ပို ပို
больше
больше, чем когда бы то ни было အရင်ကထက် ပိုမို
бросаться
2. (устремляться) တဟုန်ထိုးသွားသည်၊ တဟုန်ထိုး ထွက် ပြေးသည်
бросаться на помощь အတင်းပြေး ကူသည်
буксир
везти на буксире ကြိုးနှင့် တွဲ ဆွဲသည်၊ ကြိုးနှင့် ငင်သည်
тем более
ပိုပြီး၊ ပို